رفیعی علوی علویجه ریحانه سادات، پوراعتدال حمید رضا، دمیری سجاد. تعیین همزمان مواد منفجره CL-20، RDX و HMX با استفاده از روش رنگ سنجی RGB - گوشی هوشمند و حداقل مربعات جزئی. نشریه مواد پرانرژی. 1403; 19 (4) :173-181
URL: http://isaem.ir/article-1-1528-fa.html
دانشگاه صنعتی مالک اشتر ، pouretedal@gmail.com
چکیده: (9 مشاهده)
آنالیز مواد منفجره به جهت کنترل کیفیت در خط تولید و همچنین خطرات محیط زیستی مهم می باشد. با این حال روشهای آنالیز معمول کنونی، علاوه بر پیچیدگی و نیاز به تخصص مستلزم صرف هزینه و زمان زیادی هستند. در این مطالعه با ترکیب تکنیک رنگ سنجی با گوشی تلفن همراه و تکنیک آماری حداقل مربعات جزئی، یک روش کمی جدید برای آنالیز همزمان محلولهای مخلوط از سه ماده منفجره RDX، HMX و CL-20 در محیط آبی پیشنهاد گردید. بهینهسازی پارامترهای مؤثر بر فرایند رنگسنجی به روش کالیبراسیون تک متغیره انجام و حد تشخیص 07/0، 07/0 و 10/0 میلی گرم بر لیتر به ترتیب برای مواد منفجره RDX، HMX و CL-20 به دست آمد. کالیبراسیون چند متغیره با استفاده از 24 نمونه معلوم در مجموعه کالیبراسیون انجام و با مدل اعتبارسنجی متقاطع بهینه گردید. عملکرد پیشبینی مدلهای بهینه شده با استفاده از 4 نمونه در مجموعه پیشبینی، تأیید گردید. خطای استاندارد نسبی پیشبینی 45/3، 95/4 و 45/3 میلی گرم در لیتر به ترتیب برای RDX، HMX، و CL-20 به دست آمد. بنابراین، رنگ سنجی RGB با گوشی هوشمند، همراه با رگرسیون PLS میتواند به عنوان یک روش ساده، در دسترس، ارزان و با حساسیت قابل قبول برای تعیین همزمان سه ماده منفجره RDX، HMX و CL-20 در مخلوطهای چند جزئی در نظر گرفته شود.